Wybrane byliny wieloletnie
>> Astry
Zwane też marcinkami. Kiedyś bardzo popularne w ogrodach, potem na długo zapomniane, w ostatnich latach powracają. Miododajne, kępiaste byliny, silnie się rozrastają. Kwitną od sierpnia nawet do listopada. Preferują stanowiska słoneczne do półcienistych i żyzną, próchniczą glebę średnio wilgotną. Nie są zbyt wymagające. Wysokość - aster krzaczasty (dumosus) 20 - 50 cm, aster nowoangielski 80 - 120 cm.
>> Dyptam
Dictamnus. Długowieczna bylina o intensywnie pachnących, zebranych w grona kwiatach. Wydziela olejki eteryczne, które w czasie upałów mogą ulec samozapłonowi, stąd też nazwa Gorejący Krzew Mojżesza. Stanowisko słoneczne. Wymaga głęboko uprawionej gleby, piaszczysto - próchniczej, bogatej w związki wapnia, o niewielkiej wilgotności. Kwitnie lipiec - sierpień. Wysokość 80 - 100 cm. Wrażliwy na uszkodzenia korzeni.
>> Fiołek motylkowy
Viola seriora Freckles. Mała, pełna uroku, mrozoodporna bylina osiągająca wysokość ok. 15 cm. Tworzy wypukłe, koliste kępy. Kwitnie wczesną wiosną kwiecień - maj. Stanowisko lekki cień lub półcień. Gleba - każda ogrodowa, lekka, średnio wilgotna.
>> Funkia
Hosta. Kępiaste byliny o dekoracyjnych liściach. Kwitną w zależności od odmiany od czerwca do lipca. Kwiaty białe lub lawendowe. Liście zielone, zielononiebieskie lub pstre. Dobrze się prezentują na obrzeżach zbiorników wodnych, w ogrodach skalnych ale też na rabatach. Preferują stanowiska cieniste lub półcieniste. Gleba żyzna, próchnicza, wilgotna. Starsze okazy tworzą okazałe kępy. Średnia wysokość 30 - 60 cm.
>> Gloksynia ogrodowa
Incarvillea delevayi. Nadaje się do ogrodów skalnych i na niskie rabaty. Stanowisko słoneczne do półcienistego. Nie ma spejalnych wymagań glebowych, dobrze rośnie w każdej ogrodowej, żyznej glebie. Kwitnie lipiec - sierpień. Wysokość 30 - 50 cm. Na zimę bezpieczniej jest okryć korzenie suchymi liśćmi, słomą lub włókniną.
>> Jarzmianka
Astrantia major. W pełni mrozoodporna bylina często wykorzystywana na suche bukiety. Kwiaty produkują nektar zwabiający owady. Cieniolubna. Gleba średnio wilgotna, obojętna, nie zakwaszona, przepuszczalna, zasobna w próchnicę. Nie lubi gleby piaszczystej i ciepłego stanowiska. Kwitnie czerwiec - wrzesień. Wysokość ok. 70 cm
>> Jeżówka purpurowa
Echinacea purpurea. Znana ze swoich właściwości leczniczych. Preparaty z jeżówki stosuje się przy leczeniu przeziębień, stanów zapalnych skóry. Ma też działanie przeciwalergiczne. Ta aromatycznie pachnąca, kwitnąca latem bylina najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym do półcienistego. Gleba średnio wilgotna, przepuszczalna, dobrze użyźniona. Kwitnie lipiec - wrzesień. Wysokość ok. 80 cm.
>> Juka ogrodowa
Yucca filamentosa zwana też juką karolińską lub szpilecznicą. Bylina o egzotycznym wyglądzie i zimozielonych liściach tworzących gęstą rozetę. Kwitnie na ogół dopiero po kilku latach uprawy ale kwiatostany wyglądają niezwykle imponująco i mogą osiągać nawet 180 do 200 cm. Stanowisko ciepłe, nasłonecznione. Gleba raczej sucha, dobrze zdrenowana, żyzna, delikatnie wilgotna. Kwitnie lipiec - sierpień.
>> Kokoryczka
Polygonatum multiflorum. Atrakcyjna roślina do leśnych zakątków w ogrodzie i na skalniaki. Stanowisko cień lub półcień. Gleba żyzna, próchnicza, średnio wilgotna. Kwitnie maj - czerwiec. Wysokość 30 - 70 cm. Uwaga! owoce kokoryczki są trujące !
>> Konwalia
Convallaria majalis. Ta pięknie pachnąca roślinka rozrasta się bardzo ekspansywnie podziemnymi łodygami. Rosnąca w stanie dzikim jest pod częściową ochroną. Uwaga! konwalia jest rośliną trującą, ale używa się jej w przemyśle zielarskim jako rośliny leczniczej do produkcji leków nasercowych. Najlepiej rośnie na stanowisku półcienistym w żyznej, próchniczej i przepuszczalnej glebie o średniej wilgotności. Kwitnie w maju. Wysokość ok. 20cm.
>> Kosaciec
Iris. Kosaće obejmują ponad 200 różnych gatunków i bardzo dużą liczbę mieszańców. Kwiaty występują prawie we wszystkich barwach, często są dwubarwne. Tworzą wzniesione kępy, wyrastające z pełzającego, stopniowo rozrastającego się kłącza prawie po powierzchni gleby. Nie należy ich sadzić zbyt głęboko, jedynie lekko przykryć ziemią. Stanowisko ciepłe, nasłonecznione. Gleba sucha do średnio wilgotnej, raczej uboga w próchnicę ale zasobna w składniki mineralne, żyzna. Najpopularniejszy to Iris germanica - kosaciec niemiecki (bródkowy) osiąga wysokość 60 - 80 cm. Iris sibirica - kosaciec syberyjski wysokość ok. 50 cm. Iris pumila - kosaciec karłowy wysokość ok. 50 cm.. Kwitną maj - czerwiec.
>> Liliowiec
Hemerocallis. Bylina szybko rozrastająca się w okazałe kępy. Znosi krótkotrwałe okresy suszy. Kwiaty zbliżone do lilii pojedyńcze lub pełne. Nie jest specjalnie wymagający. Kwitnie lipiec - sierpień. Kwiaty rozwijają się sukcesywnie co wydłuża okres kwitnienie. Stanowisko słoneczne do półcienistego. Gleba lekko wilgotna, żyzna, piaszczysto - gliniasta. Wysokość 60 - 80 cm. Sadzić można zarówno wiosną jak i wczesną jesienią.
>> Miodunka
Pulmonaria. Miododajna bylina wrażliwa na silne upały. Kwiaty dekoracyjne, długo kwitnące, liście intensywnie nakrapiane. Jest nieskopienna, pełzająca, stopniowo tworzy kobierce. Nie lubi częstego przesadzania. Preferuje stanowiska półcieniste, przewiewne. Gleba średnio wilgotna, próchnicza, lekka. Kwitnie maj - lipiec. Wysokość 20 - 40 cm. Jest surowcem zielarskim stosowanym w chorobach płuc, zapaleniu gardła czy oskrzeli.
>> Orlik
Aquilegia. Bylina o pełnych wdzięku kwiatach w bardzo różnych barwach. Tworzy rzadką, wzniesioną kępę wymagającą osłony podczas silnych wiatrów. Stanowisko słoneczne, ale nie w palącym słońcu, lekki cień lub półcień. Gleba żyzna, piaszczysto-gliniasta, próchnicza, wilgotna. Kwitnie maj - lipiec. Wysokość 40 - 60 cm.
>> Piwonia
Paeonia. Jedna z najpopularniejszych bylin o dekoracyjnych, pięknie pachnących kwiatach. Popularna jako kwiat cięty i jako ozdoba w ogrodzie. Długowieczna i łatwa w uprawie ale nie lubi przesadzania. Kwiaty mogą być pojedyńcze, anemonowe, półpełne lub pełne. Stanowisko nasłonecznione do lekko zacienionego. Gleba średnio wilgotna, żyzna, zasobna w substancję organiczną z dodatkiem próchnicy i torfu. Kwitnie maj - czerwiec. Wysokość średnia 100 cm.
>> Płomyk wiechowaty
Phlox paniculata. W pełni mrozoodporna, popularna bylina pochodząca z Ameryki Północnej. Kwitnie obficie i intensywnie tworząc wzniesioną kępę. Nadają się zarówno na rabaty jak i na kwiat cięty. Stanowisko słoneczne do lekko zacienionego, najlepiej osłonięte od wiatru. Gleba dobrze zdrenowana, żyzna, próchnicza, średnio wilgotna. Kwitnie lipiec - sierpień. Wysokość ca 80 cm.
>> Rozchodnik okazały
Sedum spectabile. Bylina w pełni mrozoodporna. Doskonale nadaje się na rabaty i do ogrodów skalnych. Jej miododajne kwiaty zwabiają motyle i pszczoły. Stanowisko słoneczne do półcienistego. Gleba średnio wilgotna, żyzna, piaszczysta. Kwitnie lipiec - wrzesień. Wysokość 50 cm.
>> Rozwar
Platycodon grandiflorus. Kwitnąca latem bylina spokrewniona z dzwonkami. Preferuje stanowiska nasłonecznione do lekko zacienionych. Gleba przeciętna żyzna, przepuszczalna, średnio wilgotna. Kwitnie czerwiec - sierpień. Średnia wysokość 50 cm.
>> Sasanka
Pulsatilla vulgaris. Bardzo znana bylina wieloletnia odporna na mróz. Najlepiej się czuje na ciepłym, nasłonecznionym stanowisku do półcienistego. Gleba średnio żyzna, przepuszczalna, raczej sucha. Tworzy małe 15 - 25 cm kępki. Kwitnie wczesną wiosną marzec - kwiecień.
>> Serduszka okazała
Dicentra spectabilis. Pełna wdzięku bylina o białych lub różowych kwiatach o charakterystycznym kształcie przypominającym serce, z którego wypływa biała łza. Wymaga ochrony przed zimnym wiatrem i wiosennymi przymrozkami. Stanowisko półcieniste, osłonięte. Gleba zasobna w próchnicę, lekka, średnio wilgotna. Kwitnie maj - lipiec. Wysokość 50 - 70 cm. Liście po kwitnieniu dość szybko zanikają.
>> Tawułka
Astilbe. Dekoracyjna o pełnych wdzięku kwiatostanach i długo kwitnąca bylina. Dobierając odpowiednio gatunki i odmiany można zapewnić nieprzerwane kwitnienie od czerwca do września. Najlepsze dla tawułek jest stanowisko w lekkim cieniu lub półcieniu. Gleba średnio wilgotna do wilgotnej, próchnicza, zasobna w składniki pokarmowe. Nie lubią suchego powietrza i upałów. W czasie bezdeszczowej pogody należy je obficie podlewać. Aby stymulować rozrost kępy często należy dawać kompost. Wysokość w zależności od odmiany, średnio 50 - 110 cm.
>> Trojeść bulwiasta
Asclepias tuberosa. Nadaje się na rabaty, skalniaki i na kwiat cięty. Ozdobne są zarówno miododajne kwiaty jak i nasiona. Wymaga ciepłych, słonecznych stanowisk i żyznej, próchniczej, dobrze zdrenowanej gleby. Kwitnie czerwiec - wrzesień. Wysokość ok. 50 cm.
>> Trójsklepka
Tricyrtis hirta. Mało znana u nas bylina o delikatnych, gwiazdkowych kwiatach, przypominających kwiaty storczyków. Stanowisko cień lub półcień, miejsce chłodne i wilgotne. Gleba średnio wilgotna, dobrze zdrenowana, próchnicza. Wrażliwa na silne upały. Kwitnie sierpień - wrzesień. Wysokość 50 - 80 cm.
>> Trytoma
Kniphofia. Bylina o oryginalnych i barwnych kwiatostanach tworząca kępę ze wzniesionymi liśćmi. Lubi stanowiska ciepłe i nasłonecznione. Gleba średnio wilgotna, dobrze zdrenowana, raczej żyzna. Można zasilać nawozem mineralnym, jeśli to możliwe z dużą ilością potasu. Kwitnie w zależności od odmiany czerwiec - wrzesień. Wysokość 60 - 110 cm.
>> Trzykrotka
Tradescantia andersoniana. Zimotrwała bylina. Ozdobę stanowią zarówno kwiaty jak i lancetowate liście. Dobrze wygląda na rabatach i brzegach oczek wodnych. Najlepiej rośnie w żyznej, niezbyt piaszczystej, wilgotnej glebie na stanowisku ciepłym, słonecznym lub częściowo zacienionym. Kwitnie czerwiec - wrzesień. Wysokość ok. 60 cm.